Дзіця паступае ў дзіцячы сад.
ЧТО ТАКОЕ АДАПТАЦИЯ
Можете ли вы представить себе, каковы впечатления ребенка, впервые попавшего в детский сад?
Представьте себе, что вы попадаете в незнакомый город, с путаницей улиц, наполненный своими жителями, причем все они больше вас, а есть и просто гиганты. Гиганты проявляют к вам особый интерес, но их намерения пока неясны − добрые они или не очень (поэтому на всякий случай надо быть с ними настороже!). А в квартире, в которой вам предстоит жить, живут еще 10-20 человек. Их так много, все о чем-то говорят, бегают, иногда плачут, и нет такого места, где можно было бы спрятаться от всего этого кошмара, и нет ни одного знакомого, близкого человека, который бы объяснил, что это за люди, который бы помог, поддержал. Согласитесь, картина не из приятных. Но ведь именно так видит ребенок ситуацию, когда приходит в детский сад. Поэтому ему нужно привыкнуть к этой ситуации, адаптироваться в новой для него среде.
Каждый ребенок адаптируется по-разному: кто-то быстрее, кто-то медленнее, кто-то легче, кто-то тяжелее. Но в целом выделяют три фазы процесса адаптации:
1. Острая фаза − сопровождается разнообразными колебаниями в состоянии ребенка, что приводит к снижению веса, более частым респираторным заболеваниям, нарушению сна, снижению аппетита, большей, чем обычно капризности, плаксивости; фаза длится в среднем один месяц.
2. Подострая фаза − поведение ребенка характеризуется как нормальное, то есть все сдвиги уменьшаются и наблюдаются лишь по отдельным параметрам, на фоне замедленного темпа развития, особенно психического, по сравнению со средними возрастными нормами; фаза длится 3-5 месяцев.
3. Фаза компенсации − характеризуется ускорением темпа развития, и дети к концу учебного года преодолевают указанную выше задержку в развитии.
По степени тяжести острой фазы адаптация делится на:
легкая адаптация − поведение входит в норму в течение 10-15 дней; ребенок нормально прибавляет в весе, хорошо ведет себя в коллективе, не болеет в течение первого месяца посещения сада;
адаптация средней тяжести − сдвиги нормализуются в течение месяца, ребенок на короткое время теряет в весе; может наступить однократное заболевание длительностью 5-7 дней, есть признаки психического стресса;
тяжелая адаптация длится от 2 до 6 месяцев; ребенок часто болеет, теряет уже полученные навыки; может наступить как физическое, так и психическое истощение организма.
Для того чтобы облегчить адаптацию ребенка к детскому саду необходимо соблюдать некоторые условия:
расскажите ребенку о детском садике заранее, поиграйте с ним в детский сад, скажите, что детский сад − привилегия детей, и что взрослых туда не пускают;
не оставляйте ребенка в саду на целый день сразу, приучайте его постепенно;
создайте комфортный, бесконфликтный климат для него в семье;
будьте спокойны, не показывайте ребенку свое беспокойство по поводу детского сада;
создайте в выходные дни дома такой же режим, как и детском саду;
не реагируйте на выходки ребенка и не наказывайте его за капризы.
ВАЖНЫЕ МЕЛОЧИ
Если ребенок плачет при расставании с мамой, проанализируйте, так ли тяжело расставаться ему с папой или другими членами семьи. Если с кем-то из них ребенок чувствует себя утром комфортнее, то пусть, пока он не адаптируется, в сад его приводят бабушка, дедушка, старшая сестра или брат. Спросите воспитателя, как долго еще после Вашего ухода ребенок плачет. Если сразу после того, как он оказывается в группе, малыш перестает плакать, то спокойно отправляйтесь на работу или учебу, наверняка Ваш ребенок чувствует себя отлично.
Если ребенок плачет еще долго после Вашего ухода, постарайтесь узнать, какие занятия и игрушки способны отвлечь малыша от переживаний: интересная книжка, игрушка, завтрак или веселая игра. Тогда по дороге в детский сад можно подробно рассказать, какое приятное событие или игрушка ожидает ребенка в группе. Причем говорить нужно даже если ребенок не умеет разговаривать.
Если же ребенок плачет весь день, то можно взять с собой в группу какой-то привлекательный для него предмет, или предмет, который будет напоминать ему о маме. Можно повесить в группе фотографии мам всех детей. Пусть ребенок видит Ваше лицо и вспоминает Вас.
Будьте последовательны и тверды в своих решениях. Не позволяйте ребенку манипулировать Вами, и вынуждать Вас из-за слез и капризов забирать его домой
Можете найти какой-нибудь ненужный ключ, который можно ежедневно вручать ребенку, отправляя его в сад. Положите его в кармашек малышу и скажите ему, что это ключ от квартиры (или от дома), и что Вы не сможете без ребенка (у которого остался ключ!) попасть домой. Это поможет малышу обрести уверенность, что мама и папа обязательно заберут его вечером, а не «забудут» его в детском саду.
Попробуйте заранее придумать и отрепетировать несколько разных способов прощания утром. Например, воздушный поцелуй, крепкое рукопожатие, поглаживание по спинке и др. Это поможет ребенку отвлечься от грустных мыслей, а со временем станет своеобразным ритуалом, и будет радовать и ребенка и родителей.
Даже если после работы Вы устали и раздражены, сердиты на кого-то, постарайтесь не показывать этого ребенку. Как бы ни был мал ребенок, он «прочитает» Ваше состояние. Пусть встреча с Вами станет для ребенка праздником. Будьте внимательны к нему, похвалите, поцелуйте.
А после детского сада дайте ребенку возможность попрыгать, поиграть в подвижные игры. А дома устройте небольшой семейный праздник, во время которого Вы можете похвалить его за проведенный день. Это поможет ребенку понять, что его ждут и гордятся им. Подобная доброжелательная обстановка поможет ему быстрее адаптироваться к детскому саду и не переживать во время прощания с Вами.
больш падрабязна... / згарнуцьШТО ТАКОЕ АДАПТАЦЫЯ
Ці можаце вы ўявіць сабе, якія ўражанні дзіцяці, які ўпершыню патрапіў у дзіцячы сад?
Уявіце сабе, што вы трапляеце ў незнаёмы горад, з блытанінай вуліц, напоўнены сваімі жыхарамі, прычым усе яны больш за вас, а ёсць і проста гіганты. Гіганты праяўляюць да вас асаблівую цікавасць, але іх намеры пакуль няясныя − добрыя яны ці не вельмі (таму на ўсялякі выпадак трэба быць з імі напагатове!). А ў кватэры, у якой вам трэба будзе жыць, жывуць яшчэ 10-20 чалавек. Іх так шмат, усё пра нешта кажуць, бегаюць, часам плачуць, і няма такога месца, дзе можна было б схавацца ад усяго гэтага кашмару, і няма ніводнага знаёмага, блізкага чалавека, які б патлумачыў, што гэта за людзі, які б дапамог, падтрымаў. Пагадзіцеся, карціна не з прыемных. Але ж менавіта так бачыць дзіця сітуацыю, калі прыходзіць у дзіцячы сад. Таму яму трэба прывыкнуць да гэтай сітуацыі, адаптавацца ў новым для яго асяроддзі.
Кожнае дзіця адаптуецца па-рознаму: хтосьці хутчэй, хтосьці павольней, хтосьці лягчэй, хтосьці цяжэй. Але ў цэлым вылучаюць тры фазы працэсу адаптацыі:
1. Вострая фаза-суправаджаецца разнастайнымі ваганнямі ў стане дзіцяці, што прыводзіць да зніжэння вагі, больш частым рэспіраторным захворванняў, парушэння сну, зніжэння апетыту, большай, чым звычайна капрызнасці, плаксівасці; фаза доўжыцца ў сярэднім адзін месяц.
2. Падвострая фаза-паводзіны дзіцяці характарызуецца як нармальнае, гэта значыць усе зрухі памяншаюцца і назіраюцца толькі па асобных параметрах, на фоне запаволенага тэмпу развіцця, асабліва псіхічнага, у параўнанні з сярэднімі ўзроставымі нормамі; фаза доўжыцца 3-5 месяцаў.
3. Фаза кампенсацыі-характарызуецца паскарэннем тэмпу развіцця, і дзеці да канца навучальнага года пераадольваюць паказаную вышэй затрымку ў развіцці.
Па ступені цяжкасці вострай фазы адаптацыя дзеліцца на:
лёгкая адаптацыя-паводзіны ўваходзіць у норму на працягу 10-15 дзён; дзіця нармальна дадае ў вазе, добра паводзіць сябе ў калектыве, не хварэе на працягу першага месяца наведвання саду;
адаптацыя сярэдняй цяжкасці-зрухі нармалізуюцца на працягу месяца, дзіця на кароткі час губляе ў вазе; можа наступіць аднаразовае захворванне працягласцю 5-7 дзён, ёсць прыкметы псіхічнага стрэсу;
цяжкая адаптацыя доўжыцца ад 2 да 6 месяцаў; дзіця часта хварэе, губляе ўжо атрыманыя навыкі; можа наступіць як фізічнае, так і псіхічнае знясіленне арганізма.
Для таго каб палегчыць адаптацыю дзіцяці да дзіцячага садку неабходна выконваць некаторыя ўмовы:
раскажыце дзіцяці аб дзіцячым садку загадзя, пагуляйце з ім у дзіцячы сад, скажыце, што дзіцячы сад-прывілей дзяцей, і што дарослых туды не пускаюць;
не пакідайце дзіцяці ў садзе на цэлы дзень адразу, прывучайце яго паступова;
Стварыце камфортны, бесканфліктны клімат для яго ў сям'і;
будзьце спакойныя, не паказвайце дзіцяці сваю занепакоенасць з нагоды дзіцячага саду;
Стварыце ў выходныя дні дома такі ж рэжым, як і дзіцячым садзе;
не рэагуйце на выхадкі дзіцяці і не карайце яго за капрызы.
ВАЖНЫЯ ДРОБЯЗІ
Калі дзіця плача пры расставанні з мамай, прааналізуйце, ці так цяжка расставацца яму з татам або іншымі членамі сям'і. Калі з кімсьці з іх дзіця адчувае сябе раніцай камфортней, то хай, пакуль ён не адаптуецца, у сад яго прыводзяць бабуля, Дзядуля, старэйшая сястра ці брат. Спытаеце выхавацеля, як доўга яшчэ пасля вашага сыходу дзіця плача. Калі адразу пасля таго, як ён аказваецца ў групе, маляня перастае плакаць, то спакойна адпраўляйцеся на працу або вучобу, напэўна Ваш дзіця адчувае сябе выдатна.
Калі дзіця плача яшчэ доўга пасля вашага сыходу, паспрабуйце даведацца, якія заняткі і цацкі здольныя адцягнуць маляня ад перажыванняў: цікавая кніжка, Цацка, сняданак ці вясёлая гульня. Тады па дарозе ў дзіцячы сад можна падрабязна расказаць, якое прыемнае падзея або цацка чакае дзіця ў групе. Прычым казаць трэба нават калі дзіця не ўмее размаўляць.
Калі ж дзіця плача ўвесь дзень, то можна ўзяць з сабой у групу нейкі прывабны для яго прадмет, або прадмет, які будзе нагадваць яму пра маму. Можна павесіць у групе фатаграфіі мам ўсіх дзяцей. Хай дзіця бачыць ваш твар і ўспамінае вас.
Будзьце паслядоўныя і цьвёрдыя ў сваіх рашэннях. Не дазваляйце дзіцяці маніпуляваць вамі, і змушаць вас з-за слёз і капрызаў забіраць яго дадому
Можаце знайсці які-небудзь непатрэбны ключ, які можна штодня ўручаць дзіцяці, адпраўляючы яго ў сад. Пакладзеце яго ў кішэньку маляню і скажыце яму, што гэта ключ ад кватэры (або ад дома), і што вы не зможаце без дзіцяці (у якога застаўся ключ!) трапіць дадому. Гэта дапаможа малому здабыць упэўненасць, што мама і тата абавязкова забяруць яго ўвечары, а не «забудуць» яго ў дзіцячым садзе.
Паспрабуйце загадзя прыдумаць і адрэпеціраваць некалькі розных спосабаў развітання раніцай. Напрыклад, паветраны пацалунак, моцнае поціск рукі, пагладжванне па спінцы і інш.Гэта дапаможа дзіцяці адцягнуцца ад сумных думак, а з часам стане своеасаблівым рытуалам, і будзе радаваць і дзіцяці і бацькоў.
Нават калі пасля працы вы стаміліся і раздражнёныя, сярдзітыя на кагосьці, паспрабуйце не паказваць гэтага дзіцяці. Як бы ні быў малы дзіця, ён «прачытае» ваш стан. Хай сустрэча з вамі стане для дзіцяці святам. Будзьце ўважлівыя да яго, пахваліце, пацалуйце.
А пасля дзіцячага сада дайце дзіцяці магчымасць паскакаць, пагуляць у рухомыя гульні. А дома Уладкуйце невялікі сямейнае свята, падчас якога вы можаце пахваліць яго за праведзены Дзень. Гэта дапаможа дзіцяці зразумець, што яго чакаюць і ганарацца ім. Падобная добразычлівая абстаноўка дапаможа яму хутчэй адаптавацца да дзіцячага садку і не перажываць падчас развітання з вамі.
больш падрабязна... / згарнуць